14
04.2015

Jak powinien być oznakowany fotoradar oraz funkcjonariusz podczas kontroli prędkości




Wymagany sposób oznakowania fotoradarów i zasad widoczności funkcjonariuszy SM/SG/ITD i Policji (oraz innych zasad) podczas dokonywania pomiarów prędkości.

 

            Celem niniejszego opracowania jest opisanie wskazanego przez ustawodawcę sposobu oznakowania fotoradarów oraz zasad widoczności funkcjonariuszy Straży Gminnej (Miejskiej), Inspekcji Transportu Drogowego oraz Policji. Opracowanie zostanie podzielone na dwa moduły, będące odzwierciedleniem dualizmu przedmiotu pracy.

 

  1. Sposób oznakowania fotoradarów

 

 

          Opisując wymagany ustawą oraz rozporządzeniem sposób oznakowania fotoradarów podczas dokonywania pomiarów prędkości, należy rozpocząć od wyjaśnienia czym jest przedmiotowy fotoradar. Definicję przedmiotu zwanego potocznie „fotoradar' zawiera ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. 1997 Nr 98 poz. 602).  Ustawodawca zawarł wyżej wymienioną definicje w art. 1 ust. 59 - urządzenie rejestrujące – stacjonarne, przenośne albo zainstalowane w pojeździe albo na statku powietrznym urządzenie ujawniające i zapisujące za pomocą technik utrwalania obrazów naruszenia przepisów ruchu drogowego przez kierujących pojazdami. Sam sposób oznakowania urządzeń rejestrujących reguluje Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 14 marca 2013 r. w sprawie warunków lokalizacji, sposobu oznakowania i dokonywania pomiarów przez urządzenia rejestrujące wydane na podstawie art. 129h ust. 5 ustawy Prawo o ruchu drogowym, który stanowi:

 

  1. Minister właściwy do spraw transportu, mając na względzie przyczyny i lokalizację wypadków drogowych, przeciwdziałanie tym wypadkom oraz wdrażanie kierujących pojazdami do przestrzegania przepisów ruchu drogowego, określi, w drodze rozporządzenia:

1) warunki lokalizacji w pasie drogowym dróg publicznych stacjonarnych urządzeń rejestrujących oraz obudów na te urządzenia, z uwzględnieniem zasady, że instalowana i używana jest obudowa wraz z urządzeniem rejestrującym;

2) sposób oznakowania stacjonarnych urządzeń rejestrujących oraz obudów na te urządzenia, z uwzględnieniem oddziaływania prewencyjnego poprzez zapewnienie odpowiedniej widoczności

3) sposób dokonywania pomiarów przez urządzenia rejestrujące, z uwzględnieniem progów prędkości dostosowanych do obowiązującego na drodze ograniczenia prędkości, oraz przetwarzania przez te urządzenia zarejestrowanych danych, a także biorąc pod uwagę możliwość błędu kierowcy do 10 km/h włącznie w utrzymaniu dopuszczalnej prędkości;

4) szczegółowe warunki wykonywania przez strażników gminnych (miejskich) czynności z zakresu kontroli ruchu drogowego, o których mowa w art. 129b ust. 4, w tym obowiązku oznakowania miejsc prowadzenia kontroli.

 

          Przechodząc do samego rozporządzenia należy wskazać przedmiot jego regulacji. Ten akt prawny określa: warunki lokalizacji stacjonarnych urządzeń rejestrujących oraz obudów na te urządzenia w pasie drogowym dróg publicznych, z uwzględnieniem zasady, że instalowana i używana jest obudowa wraz z urządzeniem rejestrującym, sposób oznakowania stacjonarnych urządzeń rejestrujących oraz obudów na te urządzenia, z uwzględnieniem oddziaływania prewencyjnego poprzez zapewnienie odpowiedniej widoczności; sposób dokonywania pomiarów przez urządzenia rejestrujące, z uwzględnieniem progów prędkości dostosowanych do obowiązującego na drodze ograniczenia prędkości, oraz przetwarzania przez te urządzenia zarejestrowanych danych, a także biorąc pod uwagę możliwość błędu kierowcy do 10 km/h włącznie w utrzymaniu dopuszczalnej prędkości, szczegółowe warunki wykonywania przez strażników gminnych (miejskich) czynności z zakresu kontroli ruchu drogowego,o których mowa w art. 129b ust. 4 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym, w tym obowiązku oznakowania miejsc prowadzenia kontroli. Z punktu widzenia przedmiotu niniejszego opracowania, istotnym są warunki lokalizacji urządzeń rejestracyjnych oraz sposób ich oznakowania.

            Na początku należy wskazać, że lokalizację urządzenia ustala się na okres 40 miesięcy, uwzględniając analizę stanu bezpieczeństwa ruchu drogowego, na odcinku obejmującym po 500 m drogi w obu kierunkach lub do najbliższych skrzyżowań z drogami kategorii nie niższej, jeśli znajdują się one w odległości mniejszej niż 500 m od projektowanej lokalizacji; analiza obejmuje ostatnie 3 lata i uwzględnia przyczyny zdarzeń drogowych występujących na danym odcinku, w szczególności zaistniałych z przyczyn odpowiadających zakresowi prowadzonej rejestracji, informację o miejscu lokalizacji wymaganą dla projektu organizacji ruchu, o którym mowa w przepisach o szczegółowych warunkach zarządzania ruchem na drogach oraz wykonywania nadzoru nad tym zarządzaniem, i rozszerzoną o obowiązującą dopuszczalną prędkość na drodze w miejscu lokalizacji oraz na odcinku 500 m przed i za lokalizacją, a w obszarze zabudowanym odpowiednio na odcinku 200 m, kategorię i klasę drogi oraz średnie dobowe natężenie ruchu drogowego w miejscu lokalizacji, w przypadku gdy jest ono dostępne w związku z wcześniej przeprowadzonymi badaniami, oraz warunki widoczności na drodze w odległości do 100 m od tego miejsca, w tym w szczególności związane z ukształtowaniem terenu, zabudowaniami oraz innymi elementami mającymi wpływ na jego ograniczenie, obiekty użyteczności publicznej, w tym w szczególności: szkoły, boiska, obiekty kulturalne, obiekty kultu religijnego oraz przystanki komunikacji publicznej, znajdujące się w odległości do 500 m od miejsca lokalizacji, oraz inne obiekty położone w większej odległości, o ile ich specyfika może mieć istotny wpływ na bezpieczeństwo ruchu drogowego oraz zainstalowane na drodze w odległości do 1000 m od miejsca lokalizacji stacjonarne urządzenia rejestrujące wraz z informacją o kierunku wykonywanych pomiarów. Ponadto rozporządzenie wskazuje, że należy mieć  na względzie opinię właściwego komendanta wojewódzkiego Policji w zakresie zasadności lokalizacji stacjonarnego urządzenia rejestrującego.

            Ponadto stacjonarne urządzenia rejestrujące mogą być lokalizowane w obszarze zabudowanym w odległości nie mniejszej niż 500 m od innego stacjonarnego urządzenia rejestrującego na tej drodze i poza obszarem zabudowanym w odległości nie mniejszej niż 2000 m od innego stacjonarnego urządzenia rejestrującego na tej drodze zastrzeżeniem, że urządzenia te nie mogą być lokalizowane na odcinkach dróg objętych nadzorem dokonywanym przy użyciu urządzeń rejestrujących, które ujawniają naruszenia przepisów ruchu drogowego na określonym odcinku drogi.

            W zakresie sposobu oznakowania stacjonarne urządzenia rejestrujące dokonujące pomiaru prędkości poprzedza się każdorazowo znakiem drogowym D-51, określonym w przepisach o znakach i sygnałach drogowych.

 

 

 

Rys. 1 – Znak drogowy D-51

 

  1. Zasady widoczności funkcjonariuszy Straży Gminnej (Miejskiej), Inspekcji Transportu Drogowego oraz Policji podczas dokonywania pomiarów prędkości

 

 

            Kontrole ruchu drogowego reguluje Dział V ustawy Prawo o ruchu drogowym - Kontrola ruchu drogowego. W pierwszych artykułach niniejszego działu wskazano uprawnienia Policji w przedmiotowym zakresie. Ponadto w art. 129a wskazano, że Kontrola ruchu drogowego w odniesieniu do kierującego pojazdem, który naruszył przepisy ruchu drogowego, w przypadku zarejestrowania tego naruszenia przy użyciu przenośnych albo zainstalowanych w pojeździe albo na statku powietrznym urządzeń rejestrujących należy również do Inspekcji Transportu Drogowego.

 

Zasady działania Policji podczas kontroli określa jednym zdaniem Zarządzenie opublikowane w Dzienniku Urzędowym Komendy Głównej Policji z dnia 15.06.2004 Rozdział 3 par 17 pkt 14

"Podczas dokonywania pomiaru prędkości pojazd służbowy powinien być usytuowany w miejscu widocznym dla kierujących pojazdami"

 

            Strażnicy gminni (miejscy) dokonują kontroli ruchu drogowego na podstawie art. 129b ustawy Prawo o ruchu drogowym, który  w ust.1 mówi, że Kontrola ruchu drogowego w gminach lub miastach, które utworzyły straż gminną (miejską) może być wykonywana przez strażników gminnych (miejskich). Z punktu widzenia naszych rozważań, ważnym wydaje się być przepis artykułu ust. 2 pkt 1 lit. b czyli  Strażnicy gminni (miejscy) są uprawnieni do wykonywania kontroli ruchu drogowego wobec: kierującego pojazdem naruszającego przepisy ruchu drogowego, w przypadku ujawnienia i zarejestrowania czynu przy użyciu urządzenie rejestracyjnego. Ważne wydaje się również być dictum zawarte w ust. 3 pkt 3, który stanowi: W ramach wykonywania kontroli ruchu drogowego w zakresie, o którym mowa w ust. 2 (j.w.- przyp. red.) strażnicy gminni (miejscy) są upoważnienie do używania urządzeń rejestrujących, z tym że w przypadku używania urządzenia zainstalowanego w pojeździe w czasie pracy urządzenia pojazd nie może być w ruchu. Ponadto warto podkreślić, że miejsca dokonywania czynności kontrolnych, strażnicy gminni (miejscy) winni uzgodnić z właściwym miejscowo komendantem powiatowym policji. Ponadto sama kontrola odbywa się na podstawie wydanego przez w/w organ upoważnienia.

           

            Szczegółowa regulacja przedmiotu rozważań tego moduły została zawarta w Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie kontroli ruchu drogowego z dnia 18 lipca 2008 wydanego na podstawie art. 131 ustawy Prawo o ruchu drogowym.Rozporządzenie to w par. 1 określa:

1) organizację, szczegółowe warunki i sposób wykonywania kontroli ruchu drogowego;

2) wymagany sposób zachowania się kontrolowanego uczestnika ruchu drogowego;

3) szczegółowe warunki wykonywania kontroli ruchu drogowego przez strażników gminnych (miejskich), strażników leśnych, funkcjonariuszy Straży Parku oraz pracowników zarządów dróg;

4) szczegółowe warunki udzielania upoważnień do wykonywania kontroli ruchu drogowego oraz wzór upoważnienia.

            Ponadto wskazuje, że Policjant umundurowany w warunkach dostatecznej widoczności podaje sygnały tarczą do zatrzymywania pojazdów lub ręką, a w warunkach niedostatecznej widoczności - latarką ze światłem czerwonym albo tarczą do zatrzymywania pojazdów ze światłem odblaskowym lub światłem czerwonym. Funkcjonariusz nieumundurowany zaś, jest uprawniony do zatrzymania kierującego pojazdem wyłącznie na obszarze zabudowanym. Policjant nieumundurowany w warunkach dostatecznej widoczności podaje sygnały tarczą do zatrzymywania pojazdów, a w warunkach niedostatecznej widoczności - latarką ze światłem czerwonym albo tarczą do zatrzymywania pojazdów ze światłem odblaskowym lub światłem czerwonym. Funkcjonariusz jadący pojazdem samochodowym może podawać kierującemu pojazdem polecenia do określonego zachowania się za pomocą urządzeń nagłaśniających, sygnalizacyjnych lub świetlnych. Trzeba tu jasno podkreślić, że w przypadku inspektora Inspekcji Transportu Drogowego stosuje się tylko przepisy paragrafu 2 przedmiotowego Rozporządzenia, ale tylko w zakresie:

  • funkcjonariusz umundurowany w warunkach dostatecznej widoczności podaje sygnały tarczą do zatrzymywania pojazdów lub ręką, a w warunkach niedostatecznej widoczności - latarką ze światłem czerwonym albo tarczą do zatrzymywania pojazdów ze światłem odblaskowym lub światłem czerwonym
  • funkcjonariusz jadący pojazdem samochodowym może podawać kierującemu pojazdem polecenia do określonego zachowania się za pomocą urządzeń nagłaśniających, sygnalizacyjnych lub ś
  • funkcjonariusz patrolu powietrznego polecenie do zatrzymania pojazdu podaje za pomocą urządzeń nagłaśniających lub ś
  • Polecenie do zatrzymania pojazdu podaje się z dostatecznej odległości, w sposób zapewniający jego dostrzeżenie przez kierującego pojazdem oraz bezpieczne zatrzymanie w miejscu wskazanym przez funkcjonariusza.
  • Miejsce zatrzymania pojazdu może być wyznaczone przez ustawienie znaku „stój - kontrola drogowa”.
  • Dla zwrócenia uwagi na podawane sygnały lub polecenia policjant może używać sygnałów dźwię

            W przypadku strażników gminnych (miejskich) warto podkreślić, że w związku z par. 14 przedmiotowego Rozporządzenia strażnik wykonuje czynności kontrolne tylko w umundurowaniu, które zapewnia jej łatwą rozpoznawalność (słynny casus popularnego Emila Łowcy Radarów w Bydgoszczy). Ponadto strażnik gminny (miejski) kontroluje pojazdy z zachowaniem następujących warunków:

  • funkcjonariusz umundurowany w warunkach dostatecznej widoczności podaje sygnały tarczą do zatrzymywania pojazdów lub ręką, a w warunkach niedostatecznej widoczności - latarką ze światłem czerwonym albo tarczą do zatrzymywania pojazdów ze światłem odblaskowym lub światłem czerwonym,
  • Polecenie do zatrzymania pojazdu podaje się z dostatecznej odległości, w sposób zapewniający jego dostrzeżenie przez kierującego pojazdem oraz bezpieczne zatrzymanie w miejscu wskazanym przez funkcjonariusza.

            Ponadto należy podkreślić, że w związku z par. 15 strażnik przed czynnościami musi odbyć odpowiednie szkolenie.

            Na zakończenie chciałbym podzielić się następującą refleksją: czy w czasach kryzysu, nie tylko finansowego, ale również kryzysu zaufania obywateli do państwa powinno się wprowadzać i wciąż rozszerzać aparat opresji państwa? Wydaje się, że to co służy teraz aparatowi urzędniczemu do osiągania małych celów w postaci nieznacznego oraz najzupełniej nieefektywnego łatania budżetów tego lub większego podmiotu publicznoprawnego, może w przyszłości okazać się dla tego samego podmiotu sporym problemem.

 

 

Przykład nieprawidłowo wykonywanej kontroli na powierzchni wyłaczonej (P-21) na której stanąć mogą tylko pojazdy uprzywilejowane (z włączonym sygnalizatorem) lub ewentualnie po awarii lub kolizji by nie tamowały ruchu. Policjanci popełniają wykroczenie, które mamy obowiazek zgłosić wraz ze zdjęciem (lub nagraniem) na komendę policji lub do Straży Miejskiej, jako czynionym na naszą szkodę (spowodowanie zagrożenia itd)

 

A.Nawrocki z Anuluj-Mandat.pl

 

Akty prawne:

  1. Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. 1997 Nr 98 poz. 602)
  2. Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 14 marca 2013 r. w sprawie warunków lokalizacji, sposobu oznakowania i dokonywania pomiarów przez urządzenia rejestrujące
  3. Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie kontroli ruchu drogowego z dnia 18 lipca 2008
  4. Dziennik Urzędowy Komendy Głównej Policji z dnia 15.06.2004 Rozdział 3 par 17 pkt 14

 

Spis rysunków:

  1. Znak drogowy D-51

 

Jeśli stwierdziłeś, że podczas kontroli i próby ukarania Ciebie mandatem Policja lub GITD poepłniło wykroczenie a przyjęcia mandatu odmówiłeś, zgłoś się do nas, nasi Prawnicy napiszą Ci co robić http://anuluj-mandat.pl/advice



Kategorie