Z dniem 25.04.2016 wygasły GITD uprawnienia odnośnie fotoradarów, monitoringu światła czerwonego i odcinkowego pomiaru prędkości

Konsekwencje procesowe, prawne i odszkodowawcze wezwań z fotoradarów, odcinkowego pomiaru prędkości i monitoringu wjazdu na czerwonym świetle dokonywanych bezprawnie przez GITD po 25 kwietnia 2016

W dniu 25 kwietnia 2016 r. wszedł w życie Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 14 lipca 2015 r., w którym stwierdzono, że  art. 129g ust. 4 ustawy z 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (dalej Prd), jest niezgodny z Konstytucją RP. Przepis ten stanowił:

„Minister właściwy do spraw transportu określi, w drodze rozporządzenia, sposób, tryb oraz warunki techniczne gromadzenia, przetwarzania, udostępniania i usuwania przez Głównego Inspektora Transportu Drogowego utrwalonych obrazów i danych, uwzględniając dokumentację i zakres czynności niezbędnych do przeprowadzenia postępowania w sprawach o wykroczenia, o których mowa w ust. 1, oraz konieczność ochrony zarejestrowanych danych przed nieuprawnioną ingerencją i ujawnieniem.”

i na jego podstawie wydano akt wykonawczy - Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 23 kwietnia 2013 r. w sprawie obrazów i danych utrwalonych przez Głównego Inspektora Transportu Drogowego za pomocą stacjonarnych urządzeń rejestrujących, zainstalowanych w pasie drogowym dróg publicznych. (Dz. U. poz. 565). Rozporządzenie to określało sposób, tryb oraz warunki techniczne gromadzenia, przetwarzania, udostępniania i usuwania przez Głównego Inspektora Transportu Drogowego utrwalonych obrazów i danych w sprawach naruszeń przepisów ruchu drogowego. Z dniem 25 kwietnia 2016 r. cały akt prawny stracił moc i przepisy tam zawarte nie obowiązują już nikogo w naszym systemie prawnym. Tyle teorii. Jak to wygląda w praktyce?

O tym, że taki fakt może nastąpić jeśli ustawodawca nie wprowadzi zalecanych przez Trybunał Konstytucyjny zmian do ustawy Prawo o ruchu drogowym informowaliśmy naszych czytelników i użytkowników w lipcu 2015 w dniu publikacji tego wyroku: https://anuluj-mandat.pl/blog/post/dzialania-fotoradarow-itd-niezgodne-z-konstytucja-rp-i-mozna-podwazyc-dotychczasowe-wyroki 

GITD ma w nosie prawo, liczy się zarobek

GITD mimo braku przepisów wykonawczych, nadal stosuje tę samą procedurę. Najwyraźniej, z punktu widzenia tego organu, nie zmieniło się nic. Niestety dla nich, z punktu widzenia prawa, zmieniło się wszystko, bo w obecnym stanie prawnym, GITD nie ma nawet prawa gromadzić, przetwarzać, udostępniać żadnych zdjęć z fotoradarów, odcinkowych pomiarów prędkości i monitoringu wjazdu na czerwonym świetle.  Jest to niezgodne z art. 51 ust. 5 Konstytucji RP, który stanowi:

„Zasady i tryb gromadzenia oraz udostępniania informacji określa ustawa.”

a więc ustawodawca popełnił błąd, pozwalając tę kwestię uregulować rozporządzeniem,  i tym samym złamał Konstytucję RP, więc obecnie takiej ustawy brak….

GITD nadal gromadzi, przetwarza i udostępnia zdjęcia z fotoradarów, czym narusza jedną z naczelnych zasad konstytucyjnych - zasadę praworządności, określoną w art. 7 Konstytucji RP, który stanowi, że organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. Powtórzenie tego zapisu znajduje się w kodeksie postępowania administracyjnego (art. 6 k.p.a. stanowi, że organy administracji publicznej działają na podstawie przepisów prawa).

Tymczasem zerknijmy, jak praworządności przestrzega GITD:

Skala naruszeń jest nieprawdopodobna, GITD ma w nosie obowiązujące prawo, ale jednocześnie sama ściga sprawców wykroczeń – to hipokryzja w czystej postaci!

DOBRA, ALE CO DALEJ Z TYM FANTEM?

Drodzy Czytelnicy, jeśli myśleliście, że organ administracji publicznej może sobie tak bezprawnie działać i nie ponosić za to konsekwencji, jesteście w błędzie. Poniżej przedstawimy kilka kroków, które warto podjąć po otrzymaniu takiego nielegalnego wezwania.

Co zrobić?

1. Złóż wniosek o umorzenie postępowania, którego skuteczność będzie w 100%

Możesz go wygenerować na naszym portalu wybierając DOKUMENT NR 1 https://anuluj-mandat.pl/steps/step_1 a będzie POZAMIATANE albo przygotuj sobie taki dokument samemu. Oto ściąga:

Odpowiedź na takie wezwanie, oprócz wszystkich argumentów, które cały czas wałkujemy (https://anuluj-mandat.pl/blog/post/10-przykazan-nekanego-za-fotoradar) powinien zawierać argumentację dotyczącą braku podstaw do gromadzenia i udostępniania zarejestrowanych danych. Co prawda, organ może podnosić, że nadal obowiązuje 129g ust. 2 pkt 1) Prd, jednak jest w nim mowa tylko o rejestrowaniu i przetwarzaniu. Nie ma słowa o gromadzeniu oraz udostępnianiu. Nawet gdyby przyjąć fikcję, że GITD może gromadzić i udostępniać dane, to brakuje przepisów uszczegóławiających te czynności. Bo niby na jakiej podstawie organ przechowuje wszystkie zdjęcia w systemie teleinformatycznych, a nie np. na kartkach papirusu lub skalnych rycinach? W tej chwili żaden przepis nie pozwala na istnienie takiego systemu teleinformatycznego (rozporządzenie zostało w całości uchylone), a przecież organ musi działać na podstawie i w granicach prawa, więc GITD prowadzi samowolę! Jeżeli GITD pójdzie ze sprawą do sądu (a robi to bardzo rzadko!), należy te argumenty podnieść przed sądem na rozprawie, a ten powinien bezwzględnie umorzyć postępowanie z powodu braku skargi oskarżyciela lub przynajmniej zawiesić na czas rozstrzygnięcia spraw przed prokuraturą i GIODO! Ale o tym poniżej.

2. Możesz następnie złożyć zawiadomienie do organów ścigania

Funkcjonariusz dokonujący czynności wyjaśniających w postępowaniu, który rejestruje, gromadzi, przetwarza, udostępnia jakiekolwiek dane, popełnia przestępstwo nadużycia uprawnień przez funkcjonariusza publicznego:

Art.  231 Kodeksu Karnego

• 1. Funkcjonariusz publiczny, który, przekraczając swoje uprawnienia lub nie dopełniając obowiązków, działa na szkodę interesu publicznego lub prywatnego, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

• 2. Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu określonego w § 1 w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.

• 3. Jeżeli sprawca czynu określonego w § 1 działa nieumyślnie i wyrządza istotną szkodę, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Zostają naruszane także przepisy karne Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych. (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 2135 z późn. zm., zwana dalej u.o.d.o.), konkretnie:

• 49 (niedopuszczalne przetwarzanie danych osobowych),
• 51 (udostępnianie danych osobowych osobom nieupoważnionym),
• 54 (niepoinformowanie o prawach osoby, której dane są przetwarzane).

Za ich naruszenie grozi pozbawienie wolności!

Należy zatem wystosować zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa do Prokuratury Krajowej (Ul. Rakowiecka 26/30, 02-528 Warszawa) i jako podstawy wskazać powyższe przepisy. Identyczne zawiadomienie o podejrzeniu przestępstwa powinniśmy skierować, nie tylko przeciwko funkcjonariuszowi podpisanemu w wezwaniu, ale także przeciwko Głównemu Inspektorowi Transportu Drogowego, gdyż jako szef całego organu, kieruje i nadzoruje jego pracę.

Na podstawie art. 35 u.o.d.o. możemy także zażądać usunięcia naszych danych osobowych, jako zebranych z naruszeniem ustawy!

Przy okazji prokurator powinien sprawdzić, czy fakt zatajenia braku uprawnień przez podpisanego pod wezwaniem inspektora nie spełnia przesłanek urzędowego poświadczenia nieprawdy na szkodę osoby od której próbuje się wyłudzić pieniądze pod pozorem mandatu – czyli art. 271 kodeksu karnego.

3. Złóż też skargę administracyjną i zawiadomienie biura spraw wewnętrznych

Art. 63 Konstytucji oraz art. 221 Kodeksu postępowania administracyjnego, gwarantują każdemu  obywatelowi prawo składania skarg do organów państwowych w związku z wykonywanymi przez nie zadaniami zleconymi z zakresu administracji publicznej. Choć powodzenie tej akcji jest raczej znikome, bo GITD będzie sędzią w swojej własnej sprawie, to nic nie kosztuje i warto skorzystać z tej opcji. Taką skargę adresujemy bezpośrednio do organu, proponujemy także wysłanie takiego pisma do Biura Spraw Wewnętrznych GITD (e-mail: bswgitd@gitd.gov.pl).

4. Złóż zawiadomienie do GIODO

Zbieranie wrażliwych danych, bez zgody osoby której dane dotyczą oraz bez podstawy prawnej, stanowią naruszenie ustawy o ochronie danych osobowych. Zatem na podstawie art. 17 u.o.d.o.:

1. W przypadku naruszenia przepisów o ochronie danych osobowych Generalny Inspektor z urzędu lub na wniosek osoby zainteresowanej, w drodze decyzji administracyjnej, nakazuje przywrócenie stanu zgodnego z prawem, a w szczególności:

1)  usunięcie uchybień;

2) uzupełnienie, uaktualnienie, sprostowanie, udostępnienie lub nieudostępnienie danych osobowych;

3) zastosowanie dodatkowych środków zabezpieczających zgromadzone dane osobowe;

4) wstrzymanie przekazywania danych osobowych do państwa trzeciego;

5) zabezpieczenie danych lub przekazanie ich innym podmiotom;

6) usunięcie danych osobowych.

Po przeprowadzeniu postępowania w sprawie, w drodze decyzji administracyjnej nakazuje przywrócenie stanu zgodnego z prawem. Niezależnie od powyższego, Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych, na podstawie informacji zgromadzonych w toku postępowania wyjaśniającego przeprowadzonego w sprawie zainicjowanej skargą, podejmuje z urzędu (nie zaś na podstawie skargi) autonomiczną (niezależną od treści skargi) decyzję odnośnie ewentualnego skorzystania z uprawnień przyznanych mu w art. 12 pkt 5, art. 17 oraz art. 19 ustawy o ochronie danych osobowych. W ramach kompetencji określonych ww. przepisami Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych może skierować do podmiotu którego dotyczy skarga wystąpienie służące doskonaleniu ochrony danych (art. 12 pkt 5), może żądać wszczęcia postępowania dyscyplinarnego lub innego przewidzianego prawem postępowania przeciwko osobom winnym dopuszczenia do uchybień w procesie przetwarzania danych osobowych (art. 17), bądź kieruje do organu powołanego do ścigania przestępstw zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa (art. 19). Wyczerpującą instrukcję, jak złożyć skargę znajdziemy na stronie GIODO (link).

ODSZKODOWANIE OD SKARBU PAŃSTWA? TO MOŻLIWE!

Jeżeli jesteśmy w stanie wykazać, że w wyniku naruszeń dokonanych przez niezgodne z prawem działanie GITD, ponieśliśmy szkodę, przysługuje nam odszkodowanie. Taką szkodą może być, np. zatrzymanie prawa jazdy w wyniku bezprawnej rejestracji fotoradarem, jakiekolwiek przetworzenia zdjęcia z wykroczenia, a następnie udostępnienie tej informacji staroście lub właścicielowi pojazdu. Podobnie ma się sprawa z sytuacją, jeśli zostanie na nas nałożona grzywna, zostanie wszczęta przeciwko nam bezprawna egzekucja, zostaną zajęte nasze ruchomości etc. Możliwość taką daje nam art. 417 kodeksu cywilnego:

• 1. Za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa.
• 2. Jeżeli wykonywanie zadań z zakresu władzy publicznej zlecono, na podstawie porozumienia, jednostce samorządu terytorialnego albo innej osobie prawnej, solidarną odpowiedzialność za wyrządzoną szkodę ponosi ich wykonawca oraz zlecająca je jednostka samorządu terytorialnego albo Skarb Państwa.

Jeśli któryś z powyższych punktów podziałał, tzn. sąd umorzył postępowanie wykroczeniowe, prokuratura postawiła funkcjonariuszy w stan oskarżenia, skarga administracyjna została uwzględniona lub GIODO postanowił zainterweniować – macie podstawę ku temu, aby złożyć pozew na podst. art. 417 k .c. Skorzystajcie z tej okazji.

I na koniec jeszcze jedna uwaga, jeśli GITD nie ma prawa przetwarzać i udostępniać danych osobowych z fotoradarów, kamer monitoringu przejazdu na czerwonym świetle czy odcinkowego pomiaru prędkości, to oznacza, że nie jest organem uprawnionym do żądania wskazania osób, którym użyczyliśmy pojazd oraz nie jest uprawnionym oskarżycielem do składania do sądu wniosków o ukaranie ani przekazywania spraw na policję, a to oznacza – że każde postępowanie prowadzone przeciwko nam przed sądem lub przez GITD musi zostać z mocy art. 5 ust. 1 pkt 9 umorzone.

Prawnicy Anuluj-Mandat.pl chętnie pomogą indywidualnie poprowadzić taką sprawę: https://anuluj-mandat.pl/advice

KHM dla Anuluj-Mandat.pl

A jako bonus lista miejsc w Polsce, gdzie zainstalowane są kamery monitoringu przejazdu na czerwonym świetle (o których istnieniu żadne oznakowanie nie informuje):

1. Stalowa Wola (woj. podkarpackie), skrzyżowanie DK 77 z DW 871 (ul. K.E.N.)

2. Ropczyce (woj. podkarpackie), skrzyżowanie DK 94 z DW 986 (ul. 3 Maja)

3. Łukanowice (woj. małopolskie), skrzyżowanie DK 94 z drogą od strony Sierachowic

4. Olkusz (woj. małopolskie), skrzyżowanie DK 94 z ul. Króla Kazimierza Wielkiego/Pakuska

5. Łaziska Górne (woj. śląskie), skrzyżowanie DK 81 z ul. Cieszyńską

6. Pyskowice (woj. śląskie), Skrzyżowanie DK 94 (ul. Toszecka) z DK 40 (ul. Mickiewicza)

7. Polkowice (woj. dolnośląskie), skrzyżowanie DK 3 z ul. Kopalnianą

8. Anielin (woj. lubelskie), skrzyżowanie DK 12i z ul. Puławską

9. Mroków (woj. mazowieckie), skrzyżowanie DK 7 z ul. Rejonową

10. Marki (woj. mazowieckie), skrzyżowanie DK 8 z ul. Wspólną

11. Jabłonna (woj. mazowieckie), skrzyżowanie DK 61 z ul. Modlińską/Brzozową

12. Zgierz (woj. łódzkie), skrzyżowanie DK 91 (ul. Armii Krajowej) z ul. Długą/Jana Pawła II

13. Kowal (woj. kujawsko-pomorskie), skrzyżowanie DK 1 z 269 (ul. Wojska Polskiego)

14. Grębocin (woj. kujawsko-pomorskie), skrzyżowanie DK 15 z DW 552 (ul. Dworcową/Lubicką)

15. Nakło nad Notecią (woj. kujawsko-pomorskie), skrzyżowanie DK 10 z DW 241

16. Komorniki (woj. wielkopolskie), skrzyżowanie DK 5 z ul. Magazynową/Daimlera Gottlieba

17. Piła (woj. wielkopolskie), skrzyżowanie DK 10 z DK 11 (ul. Bydgoska)

18. Miszewo (woj. pomorskie), skrzyżowanie DK 20 z ul. Gdańską

19. Luzino (woj. pomorskie), skrzyżowanie DK 6 (ul. Wejcherowska/Lęborska) z ul. Chłopską/Wilczka

20. Mosty (woj. pomorskie, pow. lęborski), skrzyżowanie DK 6 (ul. Abrahama) z ul. Witosa/Kwiatową

Także z tego monitoringu GITD obecnie nie ma prawa korzystać nie posiadając uprawnień do pozyskiwania danych osobowych z systemu CEPiK, PESEL, ich przetwarzania, przechowywania i udostępniania.